'Het DCT traject maakte iets in mij wakker'

Bart Hoeve: 'Je kunt technologie gebruiken in je maakproces en door (spelenderwijs) de grenzen van de technologie op te zoeken vind je bijna altijd onverwachte en interessante resultaten.'

Bart volgde het professionaliseringstraject Didactiek voor Creatieve Technologie (DCT) voor docenten en medewerkers van én buiten HKU. Deelnemers onderzoeken vanuit een concrete leervraag hoe zij creatieve technologie kunnen inzetten in hun onderwijspraktijk.
​“Ik heb een achtergrond bij IMT en altijd een fascinatie gehad voor programmeren als een manier om de wereld naar mijn hand te zetten. Toch is het me nooit helemaal gelukt om er echt in te duiken. Ik heb ooit geprobeerd te leren programmeren in C++, maar dat was veel te abstract, daar ben ik op afgeknapt. Toen ik de aankondiging van het DCT traject voorbij zag komen maakte dat weer iets in mij wakker”.

Design by doing

"Tijdens het traject maakten we eerst kennis met verschillende technologien door er zelf mee te spelen. Die manier van leren paste erg goed bij de ontwerpmethodiek waar ik zelf mee werk: design by doing. We gingen aan de slag met met technologieën als VR en XR, maar ook visueel programmeren in Isadora. Dat laatste was precies wat ik nodig had: een visuele huls die het programmeren voor mij minder abstract maakte. Ik kon zien waar ik mee bezig was, en ik merkte dat ik er daardoor weer ging spelen en experimenteren.

Hoewel ik me Isadora tijdens het traject voldoende eigen heb gemaakt om het in te kunnen zetten in mijn onderwijs, was dat niet het einddoel. Ik kan er nu goed genoeg mee overweg om de studenten er wegwijs in te maken, maar ik ben er geen expert in. En dat vind ik ook helemaal niet erg. Mijn doel was om een installatie te bouwen waarin analoog en digitaal met elkaar gemixt worden en die ik bij verschillende doelgroepen voor verschillende doelen in kan zetten. Je kunt technologie gebruiken in je maakproces en door (spelenderwijs) de grenzen van de technologie op te zoeken vind je bijna altijd onverwachte en interessante resultaten."

Toepassen en doorontwikkelen in het onderwijs

" Na het DCT traject ben ik verdergegaan met de installatie. Ik gebruik hem regelmatig bij verschillende opleidingen. Tijdens het DCT traject heb ik een overzicht gemaakt waarin ik per doelgroep heb beschreven wat het leerdoel is en hoe de installatie ingezet wordt. Dit opschrijven heeft me veel geholpen want het is een installatie die je niet zomaar even neerzet, het heeft een goede voorbereiding nodig. Door dit expliciet op papier te zetten werd de besluitvorming doelgroep-doel-werkvorm heel duidelijk en overzichtelijk.

Bij een open dag gebruik ik de installatie bijvoorbeeld om aankomend studenten kennis te laten maken met procesmatig werken en experimenteren bij de HKU. Dan blijft het grotendeels bij spelen met het beeld. Bij beginnende HKU studenten kan het meer gaan om hen te enthousiasmeren over de mogelijkheden van het analoog werken met digitale middelen. Ze ervaren hoe het is om te werken in kleine stappen en hoe hands-on ontwerpen een ander proces oplevert dan wanneer het helemaal uitdenkt voordat je begint. Studenten die meer technisch aangelegd zijn zouden ook aan de slag kunnen met aanpassingen in Isadora of de opstelling zelf, maar daar ben ik nog niet aan toe gekomen.

Ik blijf de installatie en de inzet ervan doorontwikkelen. Zo probeer ik er nieuwe leerdoelen aan te hangen, zoals het opdoen van ervaring met rolverdeling binnen een productieproces, door de verschillende stappen te verdelen over verschillende groepen in een klas. Ook wil ik het gaan gebruiken als opstapje om de studenten zelf aan te zetten tot het maken van zo’n installatie.

Inzicht en perspectief

" Het ervaren van de verschillende technologieën en het visueel programmeren in Isadora maakte iets in mij wakker. We werden zelf als student blootgesteld aan denkwijzen en werkvormen die we als docent in ons didactisch product konden verwerken, en dit werd ook op die manier geduid en besproken. Een van de dingen die ik meteen ben gaan gebruiken in mijn eigen onderwijs is de studenten direct laten reflecteren, in plaats van helemaal aan het einde van een traject. Ik merkte dat dit de drempel om te reflecteren verlaagde en hielp bij de verwerking en het krijgen van inzicht en perspectief."

Meer over de installatie

  • De input van een camera wordt bewerkt in Isadora, waarvan de output vervolgens weergegeven wordt op een scherm. Voor de gebruiker is de opstelling direct input (beweging, vorm) naar visuele output, zodat deze kan ontwerpen door typografie en voorwerpen onder de camera te plaatsen en te bewegen. De computerbewerking is ook te beïnvloeden door middel van aangesloten MIDI-knoppen of in Isadora zelf, maar dat gebruik ik niet voor alle doelgroepen.

  • De installatie is live, er hoeft niets nabewerkt te worden. Dat levert voor de gebruiker een heel directe ervaring op: de visuele feedback is instantaan. Dat wat je onder de camera doet heeft meteen invloed op het beeld, maar is niet 1-op-1 hetzelfde door de bewerking in Isadora. Doordat het zo direct is zie je dat de gebruiker meteen begint te spelen. Wat gebeurt er als ik dit doe? En als ik dit zo draai? Ze gaan aanklooien en experimenteren om te zien wat er gebeurt.

  • De installatie heeft meerdere doelen. Aan de ene kant geeft het de gebruiker een direct gevoel voor wat ik bedoel met design by doing. Ik geef ze bijvoorbeeld een opdracht om typografie in beeld te brengen door gebruik te maken van spiegels, waardoor ze ervaren wat het is om spelend te ontwerpen. Maar de installatie laat ook zien dat technologie geen drempel hoeft te zijn, juist niet. Je kunt technologie gebruiken in je maakproces en door (spelenderwijs) de grenzen van de technologie op te zoeken vind je bijna altijd onverwachte en interessante resultaten.