Voor welk probleem zie jij de oplossing?

Studenten Design for Change and Innovation (DCI) onderzoeken en ontwerpen met de gebruiker in hun achterhoofd. Pas als die er echt mee uit de voeten kan, is een product of ontwerp geslaagd. Felice Pekelder begon vier jaar geleden aan de opleiding en is inmiddels expert in het bedenken van creatieve oplossingen. Samen met de gebruiker.

Felice vindt het interessant om haar creativiteit in te zetten voor maatschappelijke vraagstukken. ‘De basis voor die creativiteit had ik al gelegd tijdens mijn opleiding aan het Grafisch Lyceum. Bij DCI kan ik die creativiteit goed combineren met mijn fascinatie voor onderzoek. We leren tijdens de opleiding samen met de gebruiker onderzoek te doen. Het is een iteratief proces: je herhaalt steeds dezelfde stappen van onderzoek doen, ontwerpen en testen.’

Bammetjesbox

Felice mocht deze werkwijze al meteen in het eerste studiejaar praktijk brengen. De Werkplaats in Bilthoven wilde een lesreeks rondom het thema ‘bewustwording’ opzetten en schakelde hierbij de hulp van de DCI-studenten in. Felice: ‘Je onderzoekt dan eerst wat je eigen drijfveer is of voor welk probleem je een oplossing ziet. We kozen voor eten en dan specifiek de watervoetafdruk van broodbeleg. Na gesprekken met de school bedachten we de ‘Bammetjesbox’, een interactief kaartspel dat de watervoetafdruk van je beleg inzichtelijk maakt. Al spelenderwijs ontdekken leerlingen dat er meer water nodig is voor sla op hun boterham dan wanneer ze kiezen voor smeerkaas. Dankzij het spel kon de school hierover weer verder in gesprek met de leerlingen.’

Noorse slaapliedjes

In het derde jaar van haar studie volgde Felice de Minor International Arts, waarin ze onderzocht waarom het leesplezier onder jongeren in Nederland dalend is. Felice en haar medestudenten gingen hiervoor naar Noorwegen, waar het leesplezier stabiel is. ‘Vergelijkend onderzoek zorgt in zo’n geval voor veel inzicht. We ontwierpen een boekje waarin we kinderen uit zowel Nederland als Noorwegen allerlei vragen stelden; hoe hun week eruitzag, of ze weleens lazen, of ze een eigen telefoon hadden. Zo ontdekten we dat Noorse ouders vaker zingen met kinderen voor het slapengaan, terwijl Nederlandse kinderen vaker worden voorgelezen. Daarnaast ontdekten we dat het leesonderwijs op Nederlandse middelbare scholen niet zo goed aansluit op dat van basisscholen. Daardoor ervaren leerlingen ook minder leesplezier.’

Empatisch vermogen

Door haar eigen onderzoek besloot Felice zelf ook weer meer gaan lezen. ‘Na lange tijd had ik opeens weer veel meer plezier in lezen. Bij het kiezen van een afstudeeronderwerp hoefde ik dan ook niet lang te twijfelen. Ik wil ook Nederlandse jongeren laten ervaren hoe leuk lezen kan zijn. Daarnaast zie ik dat het sociaal gezien een positieve invloed heeft op onze nieuwe generatie. Niet alleen vergroot het je woordenschat, het prikkelt ook je fantasie. En misschien nog wel het belangrijkste: je empathisch vermogen wordt vergroot. Je krijgt meer inzicht in hoe mensen denken en waarom ze bepaalde keuzes maken.’

Visueel

Recent moest Felice het ‘leesplezier-vraagstuk’ met deep mapping letterlijk in kaart brengen. ‘De docent zei: “Doe je ogen maar dicht. Maak het vraagstuk maar visueel. Waar bevindt het zich? In een bos of in de stad? Is het er warm of koud?” Het liet mij letterlijk zien dat de grauwe gebouwen van de bibliotheek en scholen niet met leesplezier in verbinding stonden.’
De vakken die Felice bij DCI volgt, ondersteunen haar manier van onderzoek doen. ‘Er is niet één werkwijze voor de aanpak van complexe vraagstukken. We leren echt creatief te denken en nieuwe paden in te slaan.’

Op de hoogte blijven? Volg DCI dan op Instagram, met verhalen over en door DCI-studenten. Felice vormt samen met een eerste-, tweede- en derdejaars de redactieraad.