'De reis is net zo belangrijk als de bestemming.'

Interview met Eveline van der Mark

Eveline van der Mark studeert af aan de Master Interieurarchitectuur – Towards Spatial Identity. Ze heeft haar eigen afstudeeropdracht geacquireerd en zich verdiept in het integreren van de spoedeisende hulp en het calamiteitenhospitaal bij het UMC Utrecht.


Hoe ben je tot het ontwerp gekomen?

Ik ben me gaan verdiepen in de processen van een SEH en een calamiteitenhospitaal en heb deze ruimtelijk vertaald. Dat was eigenlijk een heel logisch traject. Ik heb voornamelijk gekeken naar de route die een patiënt aflegt en daar verschillende fases in aangebracht. Vanuit een kern ben ik het proces gaan visualiseren in een cirkel die steeds verder naar buiten uitwijkt, waardoor de ruimtes ook steeds groter worden. Dit sluit heel mooi aan op de ruimtecapaciteit en -behoefte die van ambulance, via spreekkamer gaat naar operatiekamer en ziekenzaal.

Waarom Master Interieurarchitectuur?

Voordat ik aan de master begon werkte ik als interieurontwerper/stylist en was ik minder bezig met ontwerpen vanuit de beleving en betekenis. Ik heb hier leren ontwerpen vanuit verschillende perspectieven en om hier de gebruiker meer in mee te nemen. Je ontwerpt een interieur waar écht iets achter zit. Het gaat niet alleen om een mooie ruimte, maar hoe een ruimte gebruikt en beleefd wordt. Dat gaat richting de omgevingspsychologie en je ontwerpt meer vanuit gebruik en de mens.

Waarom deze opgave?

Een tijd geleden was ik op een open dag van het calamiteitenhospitaal en dat fascineerde me mateloos. Een compleet veldziekenhuis in een atoombunker, met rijen bedden en waar verder vrijwel niets aan gedaan is op interieurarchitectonisch gebied. Dit leek me een hele boeiende opgave voor mijn afstuderen; een ruimte ontwerpen die functioneel is én ook nog prettig voor de mensen die erin verblijven.

Een echte opdrachtgever

In eerste instantie was mijn opdracht alleen gericht op het calamiteitenhospitaal, maar al snel bleek dat er te weinig noodzaak, middelen en budget waren om een interessante ontwerpopgave te formuleren. Dat is het moment waarop mijn opdrachtgever aangaf dat er nog een plan op de plank lag om het calamiteitenhospitaal en de spoedeisende hulp (SEH) van het UMC te combineren. De basis is de SEH en bij calamiteiten moeten de routes korter worden en de ruimte worden vergroot. Daarmee had ik een opgave waarbij ik me kon verdiepen in flexibiliteit van de ruimte en het integreren van functies.

Hoe kijk je terug op het hele proces?

Twee aspecten van het proces zijn me erg bij gebleven. Ten eerste dat ik in staat ben op een heel complex niveau en grote schaal te ontwerpen. In het begin wilde in namelijk graag een ‘healing environment’ ontwerpen, maar gaandeweg heb ik me veel meer verdiept in de processen en functionaliteit van de opgave. Het eindproduct is niet altijd het belangrijkste, ‘de reis is net zo belangrijk als de bestemming’ . Dat had ik niet eerder zo ervaren. Ten tweede heb ik mijn opdrachtgever kunnen overtuigen van de meerwaarde van een interieurarchitect. Ik heb me vaak moeten verantwoorden en uitleggen wat ik nou precies ging doen. Ik heb kunnen laten zien dat ik me niet alleen bezig houd met kleur, maar verder kan denken dan een programma van eisen en meer gelaagdheid kan aanbrengen in het ontwerp.