EN

Wat betekent het dat álles om ons heen digitaal is?

Met die vraag gaan studenten die kiezen voor de minor Design for Digital Society aan de slag. Techniek biedt ons eindeloos veel mogelijkheden, maar het kost ons ook veel, al is lang niet altijd duidelijk wát het ons precies kost. Privacy? Niet meer weten wat echt is en wat niet? Studenten ontwikkelen in de minor een tool die hierop reflecteert.
Voor die tool kunnen de studenten vele kanten op, vertelt docent Dimme van der Hout. ‘Alles waarbij de techniek invloed heeft op de maatschappij. Of dat nou de zorg is of bijvoorbeeld het klimaat.’ Kunnen programmeren is handig, maar dat hoeft zeker niet, benadrukt hij. ‘Je kunt tegenwoordig ook veel maken zonder programmeer-ervaring. Maar je moet niet bang zijn voor een beetje techniek.’

Bewust in plaats van kritisch

Van der Hout wil niet alleen maar kritisch zijn op de digitale samenleving. ‘Ik wil het vooral over bewustzijn hebben. Want als je je van zaken bewust bent, dan kun je er ook een keuze in maken. Nu realiseren we ons vaak helemaal niet wat er bijvoorbeeld met onze gegevens wordt gedaan.’

En het is juist ontzettend interessant om daar wél in te duiken, stelt hij. Daar heeft hij handenvol voorbeelden van. Een beeldend kunstenaar die een statement maakte met een foto, die gemaakt was uit duizend kleine fotootjes van baby’s, die door hun ouders op sociale media zijn gezet. ‘Die ouders boos natuurlijk, maar ze zetten het toch echt zelf online.’ Of bijvoorbeeld het creditsysteem van China, waarin werkelijk alles over Chinese burgers wordt vastgelegd en daar ook consequenties aan worden verbonden. ‘Rijdt een Chinees twee keer door rood? Dan kan hij geen autoverzekering meer afsluiten.’

Van der Hout wil tijdens de minor eerst kennis overbrengen en de studenten daarna steeds meer loslaten. Eerst maken studenten een powerpoint over een probleem waar zij een interessante oplossing voor bedenken. Vervolgens hetzelfde, maar dan in een groepje. Op de helft van de minor begin je dan met je eigen project, dat gaat leiden tot de tool. ‘Die termijn trappen we af met inspirational talks van professionals van buiten de HKU’, vertelt Van der Hout. De vakken of modules die studenten in die tweede periode volgen worden aangepast aan het project van de student: wat is daarvoor nodig?

Op het randje

Van der Hout zou het leuk vinden als de tools die worden ontwikkeld ‘op het randje’ zijn. ‘Juist om mensen aan het denken te zetten. We staan voor zoveel ethische vragen in dit digitale tijdperk. Daar zijn heel veel interessante dingen mee te bedenken.’