Bij IPD regisseer je het publiek in plaats van de acteurs

Interview met Robert Groenewald

Where are they now?
Oud student Interactive Performance Design (2015) Robert Groenewald vertelt over zijn leven na HKU.
Bij IPD regisseer je het publiek in plaats van de acteurs

Je bent ‘experience designer’ wat betekent dat eigenlijk?

Het ontwerpen van een publiekservaring binnen of buiten een theatrale omgeving. Daar gebruik ik vooral licht voor. Ik zet licht graag als object neer.

Ik ben heel benieuwd wat ik me daarbij voor moet stellen. Kan je me een voorbeeld geven?

Ik maak en experimenteer bijvoorbeeld met grote lichtkubussen. Die staan op festivals, maar bijvoorbeeld ook in het Van Gogh Museum tijdens Vincent op Vrijdag. Die kubussen plaats ik nu het liefst zoveel mogelijk in de natuur, waardoor ze een vervreemdende ervaring opleveren. Ik wil dat mijn publiek van de auto pilot afraakt. Dat ze echt na moeten denken; dat ze echt moeten kijken. Dit idee is ook ontstaan tijdens mijn afstudeerwerk aan de HKU.

IPD valt onder de bachelor Theater. Wat is de rol van theater in de opleiding?

Je regisseert geen acteurs bij IPD, maar je regisseert het publiek. Je wil dat het publiek emotioneel of fysiek een bepaalde kant op beweegt. Theater is daar een kader voor. Daar beginnen we om de principes van interactieve ervaringen te leren. Dan hebben we de mogelijkheid om uit die kaders te treden om te kijken waar we interactie aan kunnen gaan met het publiek. En dat kan natuurlijk overal zijn. Zowel in de fysieke ruimte als digitaal of virtueel. Het mooie aan deze opleiding is dat je ook alles kan gebruiken om die ervaring bij te brengen. Games, technische middelen, geluid, wat dan ook. Dat maakt het ook kunst en grensoverschrijdend.

En wat voor rol heeft het publiek in deze ervaringen?

Die is essentieel. Het gaat om hen. We trekken de wanden van het theater weg en plaatsen het publiek midden in de ervaring. Ze beleven die ervaring dus echt. Dat is natuurlijk anders dan het conventionele theater.

Waarom heb je voor IPD gekozen?

Ik was op een workshop over projection mapping in Den Bosch. Daar hoorde ik van alle kanten over deze opleiding. Ik dacht meteen: daar wil ik bij zijn. Simpelweg gezegd interacties ontwerpen – digitale techniek; op het snijvlak van autonome – en toegepaste kunst. Dat trok me heel erg aan.

Wat is je bijgebleven van de opleiding?

Wat ik het meest waardeer aan de opleiding is dat ze je de kans geven om je eigen autonome “ik” te ontdekken en tegelijk helpen om een toepassing te bedenken. Autonome kunst maken is natuurlijk leuk en aardig, maar je wordt hier echt geleerd om je publiek erbij te betrekken. Ze staan hier bij IPD echt aan de voet van publiekservaringen die je in een normale theatersetting niet krijgt. Wij kunnen dingen zo maken waardoor het publiek de voorstelling maakt en dus niet de acteurs. En dan bedoel ik een voorstelling in de breedste zin van het woord. Het kan ook een spel in het bos zijn of bijvoorbeeld een escape room.

Wat je nu doet, komt dat voort uit je opleiding?

Ja. Maar dat komt ook vooral omdat de opleiding je vrij laat om de dingen te doen die je zelf wil. Om je eigen pad te vinden, maar dan wel gebruik te maken van de middelen en vaardigheden die zij je aanreiken. Ze laten je echt zien wat voor toepassingen je ideeën kunnen hebben in de wereld. We zijn ook veel bezig met prototyping, dus echt uittesten hoe het valt bij het publiek en hoe we het beste de ervaring over kunnen brengen.

En als laatste, waar ben je eigenlijk nu mee bezig?

Dat is eigenlijk wel grappig, het is namelijk de voortzetting van mijn afstudeeropdracht: een ervaringsinstallatie met enorme lichtwanden die het publiek steeds in een andere setting plaatst. Deze heb ik nu samen met een choreograaf verder uitgewerkt tot een dansvoorstelling met de titel: The Definition of Now. We touren momenteel door Nederland, van de Bellevue in Amsterdam tot de stadsschouwburg in Rotterdam.

Ik heb mij tijdens de opleiding zoveel mogelijk verwijderd van die black box, van het fysieke theater, maar ik merk dat ik nu na mijn afstuderen daar toch naar terug beweeg. Om die kaders weer op te zoeken om daar vervolgens weer uit te stappen.